برخی عوامل تنش زای شغلی و درجه تنش زایی آنها از نظر پرستاران شاغل در بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتــی درمانــی استان کهگیلویــه و بویــراحمد ـ ۱۳۸۱

چکیده : مقدمه و هدف: استرس شغلی، واکنش جسمی و روانی مضری است که در اثر تعامل فرد و محیط به وجود می آید و از عدم هماهنگی بین نیازهای کاری با توانایی ها و خواسته های شخص ناشی می شود. پرستاری از جمله مشاغلی است که افراد را در معرض استرس شغلی قرار می دهد و در نتیجه بر کیفیت کار آنان تأثیر می گذارد . مطالعه حاضر با هدف تعیین برخی عوامل تنش زا و درجه تنش زایی این عوامل از نظر پرستاران شاغل در بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان کهگیلویه و بویراحمد طراحی گردید. مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی ـ تحلیلی و مقطعی می باشد. جامعه پژوهش شامل کلیه 142 نفر کارشناس پرستاری است که در زمان انجام پژوهش یعنی سال 1381 در بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان کهگیلویه و بویراحمد مشغول به کار بوده اند. ابزار گردآوری اطلاعات از پرسشنامه کوپر و توصیف شغل اقتباس شده بود که پس از تکمیل، داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار spss و شاخص های توصیفی و آزمون های تی، آنالیز واریانس ، پیرسون و دانکن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بر اساس نتایج حاصل از پژوهش، شدیدترین عوامل تنش زای شغلی در پرستاران به ترتیب شامل؛ عدم رضایت از میزان حقوق و مزایا ( 5/72 درصد ) ، حجم زیاد کار (3/61 درصد ) ، انجام وظیفه در روزهای تعطیل ( 1/52 درصد ) ، عدم مقبولیت شغل در جامعه ( 4/51 درصد ) و اختلال در خواب و استراحت ( 7/50 درصد ) بوده و وجود وسایل جدید در محیط کار و عدم آگاهی از کاربرد آنها ( 4/20 درصد) و کمبود مهارت در رابطه با شغل (1/14 درصد ) به عنوان عواملی که کمترین تنش را در پرستاران ایجاد می نمایند ، تعیین گردید . همچنین مقایسه میانگین های نمرات عوامل تنش زای نمونه های مورد پژوهش بر حسب شهرستان و بیمارستان محل خدمت با آزمون آنالیز واریانس اختلاف معنی دار آماری را نشان داد (05/0 p<) . در بررسی های آماری ، ضریب همبستگی پیرسون مبین وجود ارتباط مثبت و معنی دار بین تعداد فرزندان و تنش (05/0 p<) و بین سن و تنش (05/0 p<) بود . یافته های دیگر پژوهش نشان داد که بین جنس ، نوع بخش ، سابقه خدمت ، نوع استخدام ، وضعیت تأهل ، میزان حقوق و مزایا و بومی بودن با تنش ارتباط یا اختلاف معنی دار آماری وجود نداشت. نتیجه گیری: با توجه به این که تنش در پرستاران به طور بالقوه نتایج زیان آوری به دنبال خواهد داشت و تعادل جسمی و روانی افراد را بر هم زده و کارایی آنان را در ابعاد مختلف کاهش می دهد، لذا با عنایت به نتایج این پژوهش می باید مسئولان در جهت کاهش عوامل تنش زایی مانند؛ عدم رضایت از حقوق و مزایا ، حجم زیاد کار و … اقدام نمایند . واژه های کلیدی: عوامل تنش زا ، تنش ، پرستار